Anna ¦wirszczyñska o jodze, czyli poetka i jej cia³o
Do³±cz do nas na
ZAPISZ SIÊ DO NEWSLETTERA


Anna ¦wirszczyñska o jodze, czyli poetka i jej cia³o

  • wtorek, 25 kwietnia 2017
  • autor: Beata Zatoñska
W sensualnej poezji Anny ¦wirszczyñskiej (1909-1984) jej cia³o i cia³a tego kobieco¶æ zajmowa³o miejsce poczesne.  
Czes³aw Mi³osz propagator twórczo¶ci i t³umacz wierszy po¶wiêci³ poetce ksi±¿kê pt. „Jakiego¿ to go¶cia mieli¶my. O Annie ¦wirszczyñskiej” (1996), gdzie szczegó³owo, wers po wersie analizowa³ twórczo¶æ i studiowa³ biografiê, by w efekcie doj¶æ do istoty jej poezji.
„S³ownik wspó³czesnych pisarzy polskich (PWN 1964) nie nazywa jej nawet poetk±, co dok³adnie odpowiada jej nieobecno¶ci na rynku ksi±¿kowym przez æwieræ wieku, je¿eli nie liczyæ Liryków zebranych, które wyda³ PIW w 1958 roku w 1000 egzemplarzy. Przerwa trwa do lat siedemdziesi±tych, kiedy zaczynaj± siê ukazywaæ jedne po drugich tomiki wierszy. Ma wtedy sze¶ædziesi±tkê i niewiele ponad dziesiêæ lat pracy twórczej, bo umiera 30 wrze¶nia 1984” – napisa³ Mi³osz we wspomnianym tomie. Jej twórczo¶æ popularyzowa³ pod pseudonimem „Anna ¦wir”, które by³o pseudonimem powstañczym poetki. Nazwisko „¦wirszczyñska” zapewne ¿adnemu obcokrajowcowi przez usta by nie przesz³o, za trudne.
Co ciekawe, naprawdê nazywa³a siê ¦wirczyñska, by³a córk± malarza Jana ¦wirczyñskiego, ale carski urzêdnik wpisuj±c jej nazwisko do ksi±g pope³ni³ b³±d, którego ona nigdy nie skorygowa³a.
Anna ¦wirszczyñska uprawia³a jogê, biega³a, a przede wszystkim by³a znakomit± poetk±
Zapomniana?
Z twórczo¶ci± ¦wirszczyñskiej sprawa jest trudna. Po¶wiêcono jej wiele analiz i tomów opracowañ, ale w powszechnej ¶wiadomo¶ci prawie siê nie zapisa³a. Czy jest teraz zapomniana? I tak, i nie. Tak, bo w kontek¶cie np. nowatorskiego pisania o powstaniu warszawskim czê¶ciej przywo³uje siê Mirona Bia³oszewskiego i jego genialny „Pamiêtnik z powstania warszawskiego” ni¿ równie genialny tom ¦wirszczyñskiej pt. „Budowa³am barykadê” (1974) – ascetyczny, jednocze¶nie prosty i emocjonalnie pora¿aj±cy obraz znikaj±cego ¶wiata. Nie – poniewa¿ czê¶ciej ni¿ nam siê wydaje, s³yszymy jej wiersze. ¦piewaj± je m.in. Aga Zaryan, zespó³ Maryna C i Maria Peszek.
Cielesna baba
Ale sztuka ¦wirszczyñskiej to tak¿e analizowanie swojej cielesno¶ci. Obserwuje cia³o poddaj±c je æwiczeniom. By³a chyba pierwsz± polsk± poetka jogink± i biegaczk±. Nie jada³a te¿ miêsa. Najprawdopodobniej fascynacja jog± rozpoczê³a siê dziêki znajomo¶ci z Malin± Michalsk±, autork± jednego z najpopularniejszych powojennych podrêczników do jogi pt. „Hatha-Joga dla wszystkich”. Z jej siostr±, pisark± Jadwig± ¯yliñsk±, ¦wirszczyñska siê przyja¼ni³a.
„Trzy dni/ G³odzê swój brzuch/ ¿eby nauczy³ siê je¶æ/ S³oñce/ Mówiê do niego – Brzuchu, wstyd mi za Ciebie ./Musisz siê uduchowiæ/ musisz je¶æ S³oñce" – napisa³a w wierszu pt „G³odzê swój brzuch w celach wy¿szych" z tomu pt. „Szczê¶liwa jak psi ogon” (1978).
Teraz ¦wirszczyñska, mog³aby byæ celebrytk±, która opowiada o zdrowym trybie ¿ycia, jodze i bieganiu. Przed laty jej „wybryki” uwa¿ano najwy¿ej za niegro¼n± fanaberiê. Wiadomo, poetom wolno wiêcej. 
Anna ¦wirszczyñska jest autorem tomiku po¶wiêconego powstaniu warszawskim pt.   „Budowa³am barykadê”
„Dusza spada do g³owy” 
Po wojnie los rzuci³ j± do Krakowa. Mieszka³a tam w s³ynnej kamienicy przy ulicy Krupniczej, gdzie mie¶ci³a siê siedziba Zwi±zku Literatów. W tej artystycznej „komunie” spotykali siê wszyscy, m.in. Czes³aw Mi³osz, Wis³awa Szymborska, Magdalena Samozwaniec, Stanis³aw Dygat. Nie sposób wyliczyæ wszystkich. Tam te¿, przy Krupniczej, narodzi³a siê pierwsze grupa polskich joginek, które wiedzê czerpa³y od Maliny Michalskiej. A ¦wirszczyñska swoje do¶wiadczenia pracy z cia³em zapisa³a w wierszach, które nasyci³a przekor± i humorem.
Mi³osz pisa³ o ¦wirszczyñskiej, ¿e najlepiej czu³a stoj±c na g³owie. O ¶wiecy ( salamba sarvangasanie) i staniu na g³owie (salamba sirsasanie) ¦wirszczyñska napisa³a w wierszu z lat siedemdziesi±tych:
„Kiedy le¿±c podnoszê nogi do góry/, dusza przez omy³kê wskakuje mi w nogi./ Nie jest to dla niej wygodne/musi siê przy tym rozwijaæ  /bo nóg jest dwie  /Kiedy stajê na g³owie/ dusza spada do g³owy/ Jest wtedy na swoim miejscu”. 
W wierszu „Mówiê do siebie” z wydanego ju¿ po jej ¶mierci tomu „Cierpnie i rado¶æ” (1985) napisa³a:
„Moje cia³o, jeste¶ zwierzêciem/ któremu przystoi koncentracja i dyscyplina/wysi³ek sportowca, ¶wiêtego i jogi/ M±drze tresowane,/ mo¿esz staæ siê dla mnie/ bram±,/ przez któr± wyjdê z siebie,/ i bram±/ przez któr± wejdê w siebie”. 
W utworze „Genialne cia³ko jogi” napisa³a z kolei: „Znudzi³o mnie moje cia³o. Na pró¿no przez tyle lat/ staram siê je wytresowaæ,/g³odzê, polewam lodowat± wod±,/ biczujê pracowicie”
Utwory z tomu „Cierpieniu i rado¶æ” w wiêkszo¶ci napisane przez kobietê ju¿ ponad 70-letni± poetkê, nie s± wo³aniem ¿alu za utracon± m³odo¶ci±. Jest w nich ¿ar, poszukiwanie prawdziwej m±dro¶ci, rozkoszowanie siê wolno¶ci± i nieustanne zach³y¶niêcie mo¿liwo¶ciami cia³a. Pisze o bieganiu, wêdrówkach, robi to z autoironicznym dystansem. Warto tu przytoczyæ wiersz „Biegam po pla¿y”:
Biegam po pla¿y. / Ludzie siê dziwi±./– Siwa baba i biega. / Biegam po pla¿y/ z bezczeln± min±.Ludzie siê ¶miej±/ – Siwa i bezczelna./ Aprobuj±”.
Czytanie poezji daje oddech i sprawia, ¿e ¶wiat – oczywisty i znany – ods³ania nowe znaczenia. To truizm, ale miêdzy jednym a drugim dniem, jedn± a drug± sesj± jogi, warto siêgn±æ po tomik Anny ¦wirszczyñskiej, przyjrzeæ siê jej koncepcji kobieco¶ci i cz³owieczeñstwa i mo¿e stan±æ na g³owie, ¿eby dusza wróci³a na swoje miejsce.
 
 
 

 

 

 
Opublikuj na:
  
kalendarium wydarzeñ
Poprzednie
Stycznia 2021
Nastêpne
PW¦CPSN
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
poka¿ wszystkie
wiêcej
poka¿ wszystkie
Partnerskie szko³y jogi
  

Partnerzy portalu
ZAPISZ SIÊ DO NEWSLETTERA

  
Joga Portal - Pierwszy, ogólnopolski serwis joga-joga.pl - Kraków - Poznañ - Wroc³aw - Trójmiasto - Lublin
Wakacje z joga, wakacyjne kursy jogi oraz wyjazdy organizowane przez szko³y Jogi z ca³ej Polski. Wyszukiwarka szkó³ jogi: Kraków, Poznañ, Wroc³aw, Trójmiasto, Lublin a tak¿e wiele innych miast z ca³ej Polski. Pozycje jogi, joga na DVD, ksi±¿ki o jodze,joga-sklep, forum a tak¿e medytacja, ajurweda, kursy rozwoju oraz masa¿ tajski. Najnowsze wydarzenia, pytania oraz odpoweidzi, wywiady oraz joga w ci±¿y i joga dla dzieci - Indie i joga w Indiach a tak¿e abc jogi i wakacje z jog± podró¿owanie po Azji
LikeSoft