Joga na macie a joga w życiu codziennym. Relacja z warsztatu ze Swamim Maheshananda. Szczecin, 12-13.06.2010

12 i 13 czerwca 2010 roku w Szkole Yogi Jurka Jaguckiego, w Szczecinie odbyło się seminarium jogi z udziałem indyjskiego nauczyciela i przewodnika - Swamiego Maheshanandy. Swami przyjechał z Lonavla, najstarszego Instytutu Jogi w Indiach, gdzie pełni wiele ważnych funkcji. Jako osoba duchowna jest wsparciem i przewodnikiem dla wszystkich go odwiedzajacych,ale też jest zwierzchnikiem badań (naukowych i literackich) nad jogą. Swami wpisuje się w linię mistrzów jogi, której jendym z najważniejszych przedstawicieli jest Swamij Kuvalayanada - pionier w badaniach naukowych nad jogą i założyciel Instytutu w 1924 roku.

Tematem spotkania w Szczecinie było: "Joga na macie, a joga w życiu codziennym". W kulturach Zachodu joga często kojarzona jest wyłącznie z ćwiczeniami fizycznymi, natomiast Swami przypomniał o jej bogactwie i głębi oraz, że jest w stanie odpowiedzieć na wszelkie pytania o sens i istotę życia.

Seminarium było intensywne; Swami dużo opowiadał, używał języka metaforycznego, a czasami specjalistycznego; podejmował tematy trudne i stawiał dużo pytań będących często wyzwaniem dla obecnych praktykantów jogi. Odbyły się również dwie, krótkie sesje praktyczne oraz Swami dwukrotnie wykonał rytuał ognia (havan).

Swami przypomniał o pewnych pryncypiach i celach naszej praktyki oraz konstytucji człowieka. Przywołał teorię 5 elementów, z których zbudowany jest świat jak i człowiek. Skupił się przede wszystkim na elementach wody i ognia, które metaforycznie potraktował jako siły przeciwstawne kierujące człowiekiem. Zauważył, że między nimi jest często brak balansu; że albo jesteśmy "zimni" albo "gorący" i by pociągnąć porównanie dalej albo emocjonalni albo intelektualni lub albo fizyczni albo tylko duchowi...

Joga jest sztuką mającą na celu przede wszystkim zauważenie wszystkich poziomów i sił w człowieku oraz przywrócenie i utrzymanie równowagi między nimi. Celem naszej praktyki powinna być zarówna wewnętrzna i zewnętrzna integracja.

Jak praktykować by to osiągnąć?

Otóż filozofia jogi przypomina o odkryciu w sobie Obserwatora (Draṣṭā), takiej jakości, dzięki które jesteśmy w stanie widzieć rzeczy bez reagowania, angażowania się, bez "opowiadaniem się za którąś ze stron", bez podążania za ciągle wędrującym umysłem. Stąd, w naszym regularnym praktykowaniu, w szczególności asan, (jako, że od nich często zaczyna się podróż z jogą) ważne jest zdobycie, wypracowanie i utrzymanie przede wszystkim pewnego stanu świadomości a nie tylko ładnie wyglądających pozycji. Asany powodują to, że ciało jest w różnych układach; pewna część mięśni jest aktywna, inna pasywna, niektóre partie rozciągają się, inne są uciskane, oddech zmienia się - raz jest płytki, raz głęboki i wolny, stawy rozluźniają się, pojawiają się różnego rodzaju odczucia, na powierzchnie wypływają emocje, potrzeby, pragnienia oraz myśli. Ważne jest by to wszystko "zobaczyć" właśnie dzięki temu wewnętrznemu Obserwatorowi. By zauważyć też rzeczy niewygodne, bolesne, ale i własny strach przed zobaczeniem czegoś więcej. Bowiem najpierw trzeba zobaczyć własne ego by móc je przezwyciężyć i wejść na teren własnej, czystej jaźni (Self).

Według Swamiego z ego zawsze połączony jest a "Doer" (sprawca), czyli taki, kto myśli, że rzeczy zdarzają się dzięki niemu; który ma poczucie dumy albo porażki z powodu osiągniętych lub też nietrafionych planów; który często używa słów: ‘ja", "dla mnie", "moje", "przeze mnie"; który ciągle chce stać się kimś lub jakiś. Taki, który zawsze (często automatycznie) reaguje na to, co wokół niego. Swami zauważył, że nierzadko nasza praktyka jogi jest wręcz pielęgnacją naszego ego. Bowiem niejednokrotnie mamy poczucie dumy z powodu "zaliczenia" kolejnych, coraz trudniejszych pozycji; dyskomfortu, gdy nam nie wychodzi; poczucie wyższości po odbyciu kolejnej sesji medytacyjnej, potrzebę wyzwolenia, uniesienia itp.

W zobaczeniu i zrozumieniu pewnych prawd o sobie mogą pomóc pytania, które możemy sobie zadać w trakcie naszej praktyki i obserwować to, co przynoszą:

- Czym jest ciało?

- Czy jestem moim ciałem?

- Kto porusza moim ciałem?

- Kto mi mówi o zmianie pozycji (w asanie) - głos z wewnątrz czy z zewnątrz?

- Po co praktykuję?

- Czego szukam?

Taka praktyka wstrzymuje, kontroluje odwieczną wędrówkę naszego umysłu. Zaczynamy widzieć i rozumieć nasze schematy myślowe, typowe reakcje emocjonalne oraz ich przyczyny. Umysł staje się jasny, przejrzysty i właśnie taki zaczyna być widoczny w naszym życiu.

To na początku może być trudne, ale gdy podejmie się wyzwanie, rozpoczyna się automatyczny proces oczyszający; proces odkrywania kolejnych warstw zasłaniających Prawdę o nas samych.